Vanaf maart 2023 zijn alle gemeenteraden en raden voor maatschappelijk welzijn verplicht om een deontologische commissie te hebben (zie 'juridische grond'). Die ziet toe op de verantwoordelijke invulling van de lokale politieke mandaten.
De gemeenteraad heeft in zitting van 21 januari 2019 een deontologische code aangenomen (de deontologische code is een algemene leidraad voor lokale mandatarissen om deontologisch correct te handelen als ze hun mandaat uitoefenen). De bestaande deontologische code moet nu uitgebreid worden met een regeling met betrekking tot de oprichting, organisatie, werking en bevoegdheden van een deontologische commissie.
De samenstelling van die commissie zal tijdens een volgende gemeenteraad gebeuren.
De voorliggende aanvulling van de deontologische code is gebaseerd op de modelteksten m.b.t. de Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) heeft opgesteld.
In concreto wordt in de deontologische code van de gemeenteraad dd. 21/01/2019 het hoofdstuk 'Naleving en handhaving van de deontologische code' (artikel 29 t/m 34) vervangen door een nieuwe tekst.
Leden van de deontologische commissie ontvangen geen presentiegeld. Tijdens de bespreking in de Commissie voor Binnenlands Bestuur, Gelijke Kansen en Inburgering van 7 februari 2023 gaf de minister aan dat hij - op vraag van de lokale besturen - de Vlaamse Regering zou verzoeken het BVR aan te passen zodat lokale besturen die dat wensen een presentiegeld zouden kunnen uitkeren. Het presentiegeld zou beperkt zijn tot het bedrag van de bestaande presentiegelden voor gemeenteraadsleden. Tot de aanneming en de inwerkingtreding van deze wijziging is presentiegeld niet mogelijk.
Bijlage:
Aangepaste deontologische code van de gemeenteraad - aanvullingen vanaf artikel 29 in blauwe kleur.
Artikel 39 van het Decreet Lokaal Bestuur bepaalt dat de gemeenteraad een deontologische code aanneemt. De deontologische code is het geheel van beginselen, gedragsregels die de gemeenteraadsleden als leidraad nemen bij de uitoefening van hun mandaat.
De gemeenteraad heeft in zitting van 21 januari 2019 een deontologische code aangenomen.
Op 3 februari 2023 heeft het Vlaamse Parlement het decreet rond het verplichten van een deontologische commissie in alle besturen aangenomen. De tekst werd op 20 februari 2023 in het Belgisch Staadsblad gepubliceerd.
In concreto worden volgende zinnen toegevoegd aan artikel 29 van het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur:
'en richt een deontologische commissie op. De deontologische code regelt ook de samenstelling, werking en bevoegdheid van de deontologische commissie. De deontologische commissie bestaat uit minstens één vertegenwoordiger per fractie uit de gemeenteraad.'
De gemeenteraad verleent goedkeuring aan de aangepaste deontologische code van de gemeenteraad, met name de aanvulling m.b.t. de samenstelling, werking en bevoegdheid van de deontologische commissie (artikel 29 t/m 38).
De aangepaste deontologische code wordt als bijlage gehecht aan dit besluit.